Apartman ve siteleri idare eden en önemli icra organı olan yöneticiler ya da yönetim kurullarını oluşturan üyeler, emeklerinin karşılığı olarak bazı ödemeler alabilmektedirler. “Huzur hakkı” olarak nitelendirilen bu ödemeler aslında “yöneticiye ödenen ücret” olup, detaylı bir değerlendirmeyi Apsiyon Blog’da daha önce “Huzur Hakkı Nedir, Yöneticinin Huzur Hakkı Ne Olmalıdır?” konulu yazımızda paylaşmıştık. Yazımız sonrası bu ödemelerin vergi kanunları karşısındaki durumu da merak konusu olmuş olup, bu yazımızda “yöneticiye ödenen ücretler” ile ilgili temel bilgileri sizlerle paylaşmak istiyoruz.
Aslında öncelikle merak edilen konulardan biri yöneticilerin ya da yönetim kurulu üyelerinin emeklerinin karşılığı olarak herhangi bir bedel alıp alamayacaklarıdır. Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 40. maddesinde yöneticilerin ya da yönetim kurulu üyelerinin “… yönetim planında veya kendisiyle yapılan sözleşmede bir ücret tayin edilmemiş olsa bile, kat maliklerinden uygun bir ücret isteyebileceği” düzenleme altına alınmıştır. Bu açık hüküm karşısında yöneticilerin ücret alabilecekleri açıktır. Kat malikleri kurulu toplantıları esnasında yönetici ataması yapılırken alınacak ücret de kararlaştırılabilir.
Huzur Hakkı Nedir, Yöneticinin Huzur Hakkı Ne Olmalıdır?Apartman ve Sitelerde Aidat Artışı Nasıl Yapılmalı?Kat Mülkiyeti Kanunu metninde “huzur hakkı” kavramı yer almamaktadır. Yukarıda da ifade edildiği üzere yöneticinin sadece ücret isteyebileceği ifade edilmiştir. Dolayısıyla huzur hakkı ifadesi KMK’dan gelen bir ifade değildir. Sözlük anlamı olarak “belli bir konuyu görüşmek için toplanan bir kurulun üyelerine ödenen para” anlamına gelen huzur hakkı, genellikle şirket, dernek vb. tüzel kişilerin yönetim organlarında görev alanlara ödenen bedeller için kullanılan bir kavramdır. Buradaki yaygın kullanım zaman içinde apartman ve site yönetimlerinde görev alanlar için de kullanılır hale gelmiştir.
Apartman ve Site Yönetimlerini İlgilendiren Gelir Vergisi Kanunu DeğişiklikleriKMK’nın 40. maddesi çerçevesinde ya da yönetim planı hükümleri gereği kendisine ücret tespit edilen ve düzenli olarak “huzur hakkı” ya da başka isimler altında ödemeler alan yöneticiler Gelir Vergisi Kanunu’nun 61. maddesi nedeniyle gelir vergisine tabi tutulmaktadırlar. İlgili maddeye göre işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler “ücret” olarak kabul edilir. Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı, tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez.
KMK’nın 40. maddesinin son fıkrası uyarınca kat malikleri kurulu, kat malikleri arasından atanmış yöneticinin normal yönetim giderlerine katılıp katılmayacağı, katılacaksa, ne oranda katılacağını kararlaştırır. Bu yolda, bir karar alınmamış ise, yönetici yönetim süresince kendisine düşen normal yönetim giderlerinin yarısına katılmaz. Bu bağlamda kat malikleri arasından seçilen yöneticilere yönetim giderlerinin üstünde bir ödeme yapılması halinde ise fazla kısmın ücret olarak vergilendirilir. Bu yöneticiler için bordro düzenlenir ve diğer çalışanlar gibi asgari ücreti aşan kısmı üzerinden gelir vergisi kesintisi yapılır. Gelir İdaresi’nin görüşü bu yöndedir. (Bkz. Gelir İdaresi Başkanlığı, İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı Özelgesi, 17/04/2014- 1009 ve Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı Özelgesi, 15/03/2012- 376).
Sitelerde, Kat Mülkiyeti Kanunu'ndan ve Komşuluktan Kaynaklanan Uyuşmazlıklarda Zorunlu ArabuluculukKapıcıların ve Site Çalışanlarının Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?Gerek profesyonel olarak apartman ve site yönetimi yapan kişiler gerekse kat malikleri arasında olmayan dışarıdan atanan yöneticiler kat malikleri dışından seçilen yönetici pozisyonundadır. Bu kişiler fatura, makbuz vb. belgeler ile aldıkları ücretlerin karşılığında belge vermeleri durumunda kendileri mükellef olduklarından vergilendirilmeleri de mükellefiyetlerine göre şekil alır. Ticari kazanç kapsamında (örneğin bir şirket üzerinden) fatura düzenleyen yöneticiler Katma Değer Vergisi (KDV) ile birlikte ücretlerini alırlar ve kendilerinden gelir vergisi kesintisi yapılmaz. Diğer yandan serbest meslek erbabı olup da serbest meslek makbuzu düzenleyen yöneticiler ise KDV ile birlikte ücretlerini alırlar ve kendilerinden gelir vergisi kesintisi yapılarak muhtasar beyanname ile beyan edilir. Makbuzlar üzerinden ne kadar kesinti yapıldığı ve KDV hesaplandığı gösterilir.
Apartman ve Sitelerde Aidat Artışı Nasıl Yapılmalı?Bilindiği üzere 2022 yılı başı itibariyle asgari ücrete kadar olan maaş ve benzeri ödemeler Gelir Vergisi ve Damga Vergisi'nden muaf tutuldu. Apartmanlarda kat malikleri kurullarında veya toplu yapılarda (sitelerde) temsilciler kurullarında kat malikleri dışından seçilen yöneticilere ödenen ücretler (huzur hakları) da bu kapsamdadır. Herhangi bir mükellefiyet kaydı olmayıp kat malikleri dışından seçilen yöneticiler söz konusu olursa (örneğin, komşu apartmanda oturan birinin yöneticilik yapması vb.), bu durumda o yönetici için bordro düzenlenir ve diğer çalışanlar gibi ücretinin asgari ücreti aşan kısmı üzerinden gelir vergisi kesintisi yapılır.
Eğitim Önerisi: e-Devlet Kayıtlı Site Yöneticiliği Online (Senkron-Canlı) Eğitim Programı
Apsiyon Akademi’yi Tanıyalım