Yeşil bina; sürdürülebilir, çevre dostu ve doğayla uyumlu yapıların ortak adıdır. Bir yapının yeşil bina kategorisinde olabilmesi için yapının tasarım aşamasından tamamlanmasına kadar olan süreçte bazı unsurlara dikkat edilmiş olması gerekir. Yeşil bina; proje tasarımından, arazi seçimine ve projenin inşasına kadar olan tüm süreçleri ifade eder. Süreçlerin işleyişine göre belirlenir. Doğanın yaşam döngüsüne saygılı, sosyal, kültürel ve ekolojik yapılar, yeşil bina olarak isimlendirilir. Bu tür yapılarda yenilenebilir enerji kaynaklarının tüketimi ve çevresel tüketim anlayışı ön plandadır. Atık tüketmeyen ve geri dönüştürülebilir malzemelerin kullanıldığı, ekosisteme duyarlı bu yapılar tam da bu nedenle önemlidir. Mevcut yapılar bu kurallara göre düzenlenmeli, yeni yapılar da bu bakış açısıyla ele alınmalıdır. Bölgenin coğrafi koşullarına, iklimine göre yapılan tasarımların sonucunda hayata geçen projeler hem sürdürülebilirliğe hem de o binada yaşayacak bireyler için konfor sağlayacaktır. Bu nedenle süreçlerim tümü bu bağlamda bütüncül ve çok yönlü bir bakış açısı gerektirir. Apsiyon Yeşil'in bu yazısında yeşil binaların detaylarına hep birlikte bakacağız.
Enerji Verimliliği İçin Neler Yapabiliriz?
Yeşil bina; konut, ofis, eğitim binaları, oteller, sağlık kurumlarına ait binalar, alışveriş merkezleri ile ticaret binaları gibi birçok farklı amaç için kullanılan yapılar için geçerlidir. Bu türdeki mevcut yapıların ve yeni inşa edilecek olanların uyması ve karşılaması gereken bazı unsurlar bulunur. Yeni inşa edilecek yapıların ise, tasarım sürecinden yapım ve yönetim süreçlerinde dikkat edilmesi gerekenler var. Proje tamamlandığında ise; ısıtma, su dağıtım, aydınlatma, havalandırma, soğutma, yangından korunma (algılama, söndürme) ve otomatik kontrol sistemlerinin bütünleşik çalışması beklenir.
Çevre Bilinci Nedir, Nasıl Kazanılır?
Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları: Amaçlar İçin Ortaklıklar
- Yaşam alanlarına değer katar.
- Binanın değeri artar.
- Yapım aşamasında çevreye minimum zarar verilir.
- Temiz teknolojilerin gelişmesi sağlanır.
- Atık malzemeler değerlendirilir.
- Doğa dostu uygulamalarla yağmur suları arındırılır ve kullanılır.
- Güneş enerjisinden yararlanılır.
- Enerji tasarrufu sağlanır.
- İzolasyon sistemleri ile sıcak-soğuk dengesi sağlanır.
Türkiye’deki Yeşil Bina Sertifikasına Sahip Yapılar
• Sabiha Gökçen Havalimanı Terminal Binası
• Business İstanbul A-B-C Bloklar
• Adana Şehir Hastanesi
• Gel-Al Çorap Fabrikası
• THY Operasyon Merkezi
• Taksim 360 Projesi
• Hilton Garden Inn İstanbul Golden Horn Otel
• Metropol İstanbul Alışveriş Merkezi
• Abdullah Gül Üniversitesi
• Başakşehir Fatih Terim Stadyumu
• Allianz Tower
• Çimsa Eskişehir Yemekhane Binası
Dünyadaki Sürdürülebilir Yapılar
• Shanghai Tower (Shanghai, China)
• Bosco Verticale (Milan, Italy)
• Pixel Building (Melbourne, Australia)
• CopenHill (Copenhagen, Denmark)
• ACROS Fukuoka Prefectural International Hall (Fukuoka, Japan)
• One Central Park (Sidney, Avustralya)
• Bahrain World trade Center (Bahreyn)
• Museum of Tomorrow (Rio de Janeiro, Brezilya)
• Vancouver Convention Centre West (Vancouver, Kanada)
• Marco Polo Tower (Hamburg, Almanya)
• Suzlon One Earth (Pune, Hindistan)
• Torre Reforma (Mexico City)
• The Edge (Amsterdam, Hollanda)
• PARKROYAL COLLECTION Pickering (Singapur)
• Robinson Tower (Singapur)
• One Angel Square (Manchester, Birleşik Krallık)
• Bullitt Center (Seattle, Washington, ABD)
• Eastgate Center (Harare, Zimbabve)
Yeşil bina sertifikalarının amacı şunlardır:
• Binaların çevre üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak.
• Binaların çevreye olan faydalarının toplum tarafından bilinirliğini artırmak.
• Binaların herkes için güvenilir bir yaşam alanı olmasını sağlamak.
• Sürdürülebilir binalara olan talebi artırmak.
• İnsan sağlığını olumsuz etkileyen unsurları azaltmak.
Bir binanın, yeşil bina olarak kabul edilebilmesi için o binanın yapım aşamasında bazı unsurlara dikkat edilmiş olması gerekir. İşte onlardan bazıları:
• İnşa yapılacak arazi doğru değerlendirmelidir.
• Dönüşebilen ve geri dönüştürülebilir malzemeler kullanılmalıdır.
• Yenilenebilir enerji kaynakları tercih edilmelidir.
• Fosil yakıtların kullanımı minimum düzeyde olmalıdır.
• Güneş ışığından maksimum ölçüde faydalanılmalıdır.
• İç hava kalitesi denetlenmeli ve doğal iklimlendirme çalışması yürütülmelidir.
• Isıtma, soğutma ve aydınlatma giderlerinde tasarruf yaklaşımı gözetilmelidir.
• Yağmur suyu toplanmalı ve bu sular arıtılarak değerlendirmelidir.
• Atıkları yönetebilmelidir.
• Isı yalıtımı konusuna dikkat etmeli, özellikle çatı, duvar ve pencerelerden oluşabilecek ısı kaybını önlemelidir.
• Aydınlatma sistemini otomatikleştirilerek enerji tüketiminde tasarruf sağlanmalıdır.
Yapıların çevreyi olumsuz etkilerini minimuma indirmek için dünya çapında sürdürülebilir yapıların inşa edilmesi için adımlar atılmıştır. Bu çalışmaların sonucunda yeşil bina standartları belirlenerek sertifika sistemi ve derecelendirme kriterleri belirlenmiştir. İlk derecelendirme sistemi 1990’lı yıllarda İngiltere’de BREEAM (Building Research Establishment’s Environmental Assessment Method) ile hayata geçmiştir. 1998 yılında Amerika’da imzalanan LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) sertifikasyon sistemi ve 1999’da Yeşil Bina Konseyi (World Green Building Council) kurulmuştur. Bunların yanı sıra DGNB, SBTool, Casbee ve 2003’te BREEAM’den uyarlanarak Avustralya’da oluşturularak Green Star gibi sistemler de uygulanmaya başlanmıştır. Bu sertifikaların ortak noktası; yapıların enerji, ekoloji, ekonomi, sağlık, refah, inovasyon, yönetim, malzeme, çevre kirliliği, ulaşım, atık, su, karbon ayak izi, iç mekan kalitesi, teknoloji vb. konulardaki etkilerini incelemesi olumlu etkileri yaygınlaştırmaya hedeflemesidir. Ülkemizde 500’ün üzerinde yeşil bina olduğu bilinmektedir. Dünyada ise bu sayı çok daha fazla.
- Geri dönüştürülebilir
- Sürdürülebilir
- Çevreye minimum zararı olan
- İnsan sağlığını olumlu etkileyen
- Enerji tasarrufu sağlayan
- Ekonomik