Kasım ayının girmesi ile birlikte takvimlerde de kış mevsimine girmiş bulunuyoruz. Yurt genelinde havalar da soğumaya başladı ve kış mevsimi yaklaştı. Merkezi sistem kaloriferler bulunan apartman ve sitelerde yaşayanlar merkezi sistem ısıtmasının ne zaman çalışacağını yönetimlerine sormaktadırlar. Aynı sitenin aynı bloğundaki bazı kiracılar kazanlarının yanmasını isterken bazı daire sahipleri de neden yandığı ve israf yapıldığından şikayet edebilmektedirler.
Merkezi ısıtma sistemi, kömür, odun, mazot, LPG, doğal gaz gibi enerji kaynaklarının bir kazanda yakılması ile elde edilen ısı enerjisinin tek bir merkezden, bağımsız bölümleri (daire, dükkan, ofis vs.) ısıtan radyatörlere dağıtılmasıdır. Merkezi sistem kalorifer binanın tümünün ısıtılmasında etkilidir.
Merkezi ısıtmanın ne hangi ayda açılacağını, hangi ay kapanacağını ya da günde kaç saat ve hangi derecede yanacağını belirleyen bir yönetmelik yoktur. 634 Sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu, 5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu bu kanuna göre çıkarılan Merkezi Isıtma ve Sıhhi Sıcak Su Sistemlerinde Isınma ve Sıhhi Sıcak Su Giderlerinin Paylaştırılmasına İlişkin Yönetmelik'te merkezi sistemle çalışan kaloriferlerin ne zaman yanacağına ilişkin bir bilgi bulunmamaktadır.
Yönetmeliğin “Uygulamalar” başlıklı 5. maddesinin 6. bendi “merkezi sistemlerle ısıtma yapılan bağımsız bölümlerdeki mahal sıcaklıklarının asgari 15°C olacak şekilde ayarlanır.” demektedir. Ancak bu ifade bize hangi şehirde, hangi yükseklikte, binanın içinde hangi bağımsız bölümde, hangi cephede, hangi katta ve hangi odadaki mahal sıcaklığının 15 derece olup olmadığına ilişkin bir kontrolün yapılmasının nasıl sağlanacağına ilişkin bir bilgi vermemektedir. Yönetmelik “on beş derece kuralının” uygulanabilmesi için yine aynı maddenin 5. bendinde “tüketilen enerjiyi sınırlandırabilmek için merkezi ısıtma sistemi kullanılan binalarda TS EN 215’e uygun termostatik radyatör vanası kullanılması.” zorunluluğunu bildirmektedir.
Merkezi Isıtma ve Sıhhi Sıcak Su Giderlerinin Eşit, Arsa Payı veya Metrekareye Göre Paylaştırılması Mümkün Mü?
Merkezi sistemde çalışan radyatörlerde enerji verimliliğine ilişkin en önemli unsur “termostatik vana” olup, yönetmeliğe göre kullanılması zorunludur. Diğer enerji verimi sağlayan ekipman ise ısıtılan sıcak suyu binadaki radyatörlere dağıtan “frekans kontrollü sirkülasyon pompalarıdır”. Enerji verimliliği açısından kazanımızın dış hava sıcaklığı ile tesisat gidiş ve dönüş sıcaklıklarına bağlı olarak çalışması da önemlidir. Çoğu merkezi sistemde bu en önemli enerji verimliliği sağlayan unsurların olmadığını görürüz. Bu durumda merkezi ısıtma sistemi bizim için sadece bir enerjinin paylaşımına dönüşür ancak sürekli olan kullanıcı malik ve kiracılar tasarrufun olmadığını ifade ederler. Bu konuya bir başka yazımızda değiniriz.
Merkezi sistem sonbaharda mı kış ayında mı yanar? Ekim ayında mı yoksa kasım ayında mı kaloriferler yakılmalıdır? Komşuların zaman zaman birbirleri ve apartman yönetimleri ile tartışmaya girdikleri soru budur. Aslında sorunun doğru yanıtı kazanların gerçekten “ihtiyaç olduğunda” yakılmasıdır. İhtiyaç olmadığında kazanların yanması sadece enerji israfıdır. Bu durumda harcanan gereksiz enerji maliyeti tüm komşular tarafından ödenmek durumunda kalır. Merkezi sistem kaloriferler genellikle illere göre farklı tarihlerde yanmaktadır. Ülkemizin her bölgesinde merkezi sistemin ısıtmasının aynı tarihte açılıp kapanması söz konusu olamaz. Dikkate alınması gereken coğrafi konum, iklim koşulları ve binamızın mimari yapısı ile ısı yalıtımıdır. Sivas ilimizde merkezi ısıtma açılış tarihi ile İzmir ilimizde merkezi ısıtma açılış tarihi aynı olamayacağı gibi, Erzurum ilimizdeki iki farklı binanın da merkezi kazanlarının yakılmaya başladığı ve sonlandığı tarih aynı tarih olmayacaktır. Doğal gaza tam olarak geçiş yapmamış hava kirliliğine daha fazla neden olan katı ve sıvı yakıt kazanların yoğun bulunduğu illerde merkezi sistem ısıtmaların devreye alınma ve kapanma tarihleri valilikler tarafından ilan edilebilmektedir. Bundan birkaç yıl önceye kadar İstanbul, Ankara gibi büyük illerde de Valilik Çevre İl Müdürlüğü, Valiliğe bağlı Mahalli Çevre Kurulu Kararı ile sıcaklık şartlarına bağlı merkezi sistemi yakma saatlerine kadar karar alınmaktaydı. Ancak bilinmelidir ki bu belirlenen tarihler aslında hava kirliliği ve çevrenin korunmasına ilişkin olarak gereksiz yere kazanların yakılmamasını amaçlamaktadır.
Geçtiğimiz yıllara ait Valilik Çevre İl Müdürlüğü, valiliğe bağlı Mahalli Çevre Kurulu Kararı’nı incelediğimizde standart bir tarih belirlenmediğini ve “sıcaklık şartlarına bağlı olarak” merkezi sistemi yakma saatlerine ilişkin karar alındığını görmekteyiz. Genellikle merkezi sistem kaloriferlerin; dışarıda hava sıcaklığının 15 derecenin altına düştüğünde veya 15 Kasım – 15 Nisan arası tarihlerde yakılmasına ilişkin kararlar olduğunu görüyoruz. Bununla beraber valilikler tarafından okul ve kreş gibi toplu yaşam yerlerinde iç sıcaklığın 20 derece, diğer resmi dairelerde de 18 dereceyi geçmeyecek şekilde ayarlama yapılması istenebilmektedir. Hatta zaman zaman kalorifer ve sobalar açısından İl Valiliği Çevre İl Müdürlükleri kapı numaraları tek olan apartmanlarla evlerde, soba ve kaloriferlerin 06.30 - 10.30 ile 17.00 - 22.00 saatleri arasında, çift olanlarda ise 05.30 - 09.30 ile 16.00 - 21.00 saatleri arasında yakılmasına kadar açıklama yapabilmekte, aksine davrananlar hakkında ise yasal işlem yapılacağını ilan edebilmektedirler.
Aslında Valilik Çevre İl Müdürlüğü, Valiliğe bağlı Mahalli Çevre Kurulu Kararları katı ve sıvı fosil yakıtların yoğun kullanıldığı, doğal gaza tam olarak geçiş yapamamış illerde hava kalitesinin sağlanması, çevrenin korunmasına ilişkin olarak bu kararları alır. Açıklamalarda zaman zaman kente girişine izin verilen kömür markaları da sayılabilmektedir. Bu kapsamda her ilin Valiliği kendi karar vermektedir. Vatandaşların kendi ikamet ettikleri şehirlerin Valiliklerinin resmi açıklamalarını takip etmesi gerekmektedir.
Merkezi ısıtma ne zaman çalışır sorusunun yazımızda belirtildiği üzere pek çok cevabı var. Binaların yer aldığı coğrafya, iklim şartları, rakımları, kazan tipleri ve özellikleri, bina yalıtımları çok farklı cevap olmasına sebep oluyor. Valilik Çevre İl Müdürlüğü, Valiliğe bağlı Mahalli Çevre Kurulu Kararlarını da takip etmek sureti ile merkezi sistem kaloriferleri; dış hava sıcaklığının 15 derecenin altına düşmesi veya 15 Kasım – 15 Nisan arası tarihleri arasında devreye alabiliriz. 15 Kasım – 15 Nisan tarihleri arasında (kış sezonu) hava sıcaklığının gündüz ve gece ortalaması 18 derecenin altına düştüğünde yanacak şekilde ayarlanmak sureti ile en üst noktadan her bir derece düşüşü ile kaloriferlerin yanış sıcaklığı arttırılabilir.
Örnek bir uygulama paylaşmak gerekirse; kış sezonunda enerji verimliliği ve tasarrufunun sağlanabilmesi amacı ile kalorifer sistemi bina dışındaki hava sıcaklığı esas alınarak;
• Dış ortam sıcaklığı 18 derecenin üstüne çıktığı zaman kaloriferler yakılmaz.
• Dış ortam sıcaklığı 12- 18 derece arasında olduğunda kısıtlı yakılır, kısıt olarak örneğin akşam 22:00 sabah 06:00 saatleri esas alınabilir.
• Dış ortam sıcaklığı 12 derece santigrat ve altına düştüğü zaman sürekli yakılır.
• Dış ortam sıcaklığının her derece düşüşü ile kaloriferlerin yanış sıcaklığı artar şeklinde yapılabilir.
15 Kasım – 15 Nisan tarihleri dışında hava sıcaklığının gün ortalamasının 15 derecenin altına inmesi halinde kısıtlı yakılarak da devreye alınabilir. Kısıt olarak örneğin akşam 17:00 sabah 08:00 saatleri esas alınabilir. O halde apartman ve site yönetimleri sonuç olarak merkezi sistemin çalışma zamanına dış ortamın sıcaklığına ve binanın yalıtım özelliğine bağlı olarak karar vermelidirler.
Isı Sayaçları ile İlgili Akıllardaki Sorular
Merkezi sistemin hangi saatlerde yakılacağına ilişkin kararı ise binada yaşayanların biyolojik uyku saatlerine göre karar verebiliriz. Gece 22:00 – 06:00 arası merkezi ısıtma binanın ısı yalıtımına da bağlı olarak kapatılabilir veya dış hava sıcaklığına bağlı olarak otomatik kapanıp çalışması sağlanabilir. Bina ve site yönetimlerinin amacı yaşayanların sağlığı ve konforu ile çevrenin korunmasının ve enerji tasarrufunun aynı anda sağlanması olmalıdır.
Sayaç tüketim değerlerini uzaktan, anlık ve otomatik bir şekilde okuyup faturalandırma ve bildirimlerinin yapılmasını sağlayın. Detaylı bilgi almak için hemen tıklayın.
Apsiyon ile Tüketimler Kontrol Altında!
Merkezi Isıtma ve Sıcak Su Sistemlerinde Okuma ve Paylaşım için Apsiyon’u Tercih Etmeniz İçin 4 Sebep
1. Okuma
2. Paylaşım ve Borçlandırma
3. Bildirim
4. Tahsilat
Apsiyon, Müşteri Desteği ve Apsiyon Mobil Uygulama ile daima yanınızda!
95.000’den fazla bağımsız bölüme ait 150.000 adet sayaç Apsiyon Sayaç Okuma Sistemi ile günlük olarak okunuyor.