Lavaboya Dökülen Atık Yağlar Felakete Yol Açabilir!

Evlerimizde kullandığımız yağları, lavabodan dökmemizin çevreye zarar verebileceğini biliyor muydunuz? Evet, özellikle kızartma için kullandığımız bu yağları lavaboya dökmek birçok olumsuzluğa neden olabilmektedir. Ülkemizde her yıl ortalama 1.5 ton yağ tüketiyor. Her evden ise 10 kiloya yakın kızarmış yağ çıkıyor. Bu yağlar, sağlıklı bir şekilde toplanmayıp lavaboya döküldüğünde ise 1 milyon litre içme suyunu kullanılmaz hale getiriyor. Bugün baktığımızda sularımızdaki kirliliğinin %25’inin bitkisel ve hayvansal yağlardan kaynaklandığı görülüyor. Denizlerimiz, akarsularımız ve göllerimize ulaşan kirli sular, sudaki oksijen oranını azaltarak buradaki canlı yaşamına zarar veriyor. Peki, evlerimizin mutfaklarında sebep olduğumuz bu felaket tam olarak nasıl oluşuyor?

Evlerimizde kullandığımız yağları lavaboya döktüğümüzde yağın yapışkan etkisiyle boruların içini kaplıyor ve zamanla burada bir yağ tabakası oluşturuyor. Oluşan bu yağ tabakası, yapıştırıcı etkisiyle farklı atıkların buralara tutunmasına neden oluyor. Atık yağlara tutunan maddeler, zaman içinde birikerek boruları tıkıyor. Bu durum hem yaşadığımız binanın hem de oturduğumuz dairenin borularına zarar vererek evlerde su baskınlarına neden olabiliyor. Kanalizasyona ulaşan yağ, bu sistemde zaman içinde daha büyük tahribatlara yol açıyor. Bu tahribatların tamiri ve yeraltı sularına ulaşan kirliliği temizlemek çok pahalı ve zor oluyor.

Atıklar ve Atık Türleri

Atık Yağlar Hayatımızı Nasıl Tehdit Eder?

- Toprağa dökülen yağlar, toprağı kirletir ve toprağın yapısını bozar.
- Yeraltı sularımızın kirlenmesine neden olur.
- Atık yağların yakılması hava kirliliğine neden olur.
- Atık yağlardan yapılan sabun, cilt kanserine neden olabilir.
- 1 litre bitkisel yağ atığı, 1.000 ton suyu kullanılmaz hale getirir.
- 1 litre atık motor yağı 800.000 ton içme suyunu kirletebilir.
- Toprağa dökülen atık yağlar toprak yapısının bozulmasına neden olur. Zarar gören toprağın yeniden verim kazanması çok uzun zaman alır. 
- Topraktaki bitkilere ulaşan zararlı maddeler, bitkilerinde zarar görmesine neden olur.

Atık Yağlarımızı Ne Yapabiliriz?

- Evlerimizdeki atık yağları lavaboya dökmek yerine cam kavanozlarda biriktirebiliriz.
- Biriktirdiğimiz bu atık yağları belediyelerin veya marketlerin atık yağ toplama noktalarına teslim edebiliriz.
- Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlar ile iletişime geçebiliriz.
- Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın bilgi, ihbar ve şikâyet hattı olan ALO 181’den destek alabiliriz.
- Oturduğumuz sitenin yönetimiyle iletişime geçerek 
- Atıklarımızı geri dönüştürebiliriz. Değerlendirilebilir atıklarımızı yok etmeyebiliriz.
- Sitenizin yönetimiyle iletişime geçerek ortak bir atık yağ toplama süreci oluşturulmasını talep edebiliriz.

Atık Yağların Yönetimi Yönetmeliği’ni okumak için tıklayın.

Atık Yağların Yönetimi Yönetmeliği Madde 5’e göre; “Atık yağların toprağa, kanalizasyona, denizlere, göllere, akarsulara ve benzeri alıcı ortamlara verilmesi, akaryakıta karıştırılması, akaryakıt olarak kullanılması, kullandırılması ve uygun olmayan yöntemlerle geri kazanılması, yakılması ve/veya bertarafı yasaktır.”

Geri Dönüştürülen Atık Yağlar Nerelerde Kullanılır?

Geri dönüştürülen atık yağlar; endüstri ve kimyadan enerji sektörüne kadar birçok farklı sektörde kullanılabilir. Gres yağı, reçine, biyodizel, sabun, deterjan gibi temizlik ürünlerinde hammadde olarak kullanılabilir. Tüm bu ürünler mutfağımızdaki atık yağların geri dönüştürülmesiyle elde edilebilir. Atık yağlar, aynı zamanda rafine edilerek yakıt olarak da kullanılabilir veya bazı enerji tesislerinde enerji üretmek için kullanılabilir.