Ana taşınmazın bakımı, korunması, küçük çaptaki onarımı, ortak yerlerin ve döşemelerin bakımı, temizliği, bağımsız bölümlerde oturanların çarşı işlerinin görülmesi, güvenliklerinin sağlanması, kaloriferin yakılması, bahçenin düzenlenmesi ve bakımı vb. hizmetleri gören kişiye kapıcı adı verilir. Kapıcı yönünden işyeri, çalıştığı konut ile bağımsız bölüm, ortak yerler eklenti ve tesislerin tümüdür.
Kapıcıların iş hukuku karşısındaki durumu İş Kanunu’nun “Konut Kapıcılarının Özel Çalışma Koşulları” başlıklı 110. maddesinde düzenlenmiştir. Söz konusu hükme göre konut kapıcılarının hizmetlerinin kapsam ve niteliği ile çalışma süreleri, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri, yıllık ücretli izin hakları ve kapıcı konutları ile ilgili hususların düzenlenmesinde uygulanacak usul ve esaslar Konut Kapıcıları Yönetmeliği’nde düzenlenmiştir.
Kapıcı ile süresi bir yıl veya daha uzun süreli hizmet sözleşmelerinin yazılı olarak yapılması zorunludur. İş Kanunu’na göre bu belgeler damga vergisi ve her çeşit resim ve harçtan muaftır. Kapıcı ile yapılan iş sözleşmesinde, iş sözleşmesinin türü ve çalışma biçimi ile işveren ve işyeri adı ve adresi, kapıcının kimliği, işe başlama tarihi, yapacağı işler, temel ücreti ve varsa ücret ekleri, ücret ödeme şekli ve zamanı, çalışma süresi ve ara dinlenmesi, varsa taraflar arasındaki anlaşılan özel hükümler, düzenleme tarihi ve tarafların imzası hususlarının bulunması zorunludur.
Yeni Asgari Ücret Sonrası Apartman ve Site Yönetimlerinin Durumu
Yazılı sözleşme yapılmayan hallerde ise işveren işçiye en geç iki ay içinde genel ve özel çalışma koşullarını, günlük ya da haftalık çalışma süresini, temel ücreti ve varsa ücret eklerini, ücret ödeme dönemini, süresi belirli ise sözleşmenin süresini, fesih halinde tarafların uymak zorunda oldukları hükümleri gösteren yazılı bir belge vermekle yükümlüdür. Süresi bir ayı geçmeyen belirli süreli iş sözleşmelerinde bu kural uygulanmaz. İş sözleşmesi iki aylık süre dolmadan sona ermiş ise, bu bilgilerin en geç sona erme tarihinde işçiye yazılı olarak verilmesi zorunludur.
Kapıcının Maaşından Konut Tahsisi Karşılığı Kesinti Yapılabilir mi?
Konut kapıcıları yönetmeliği uyarınca kapıcıların görevleri şöyle sıralanabilir:
1. Yöneticinin talimatı doğrultusunda konutun (varsa) kaloriferini zamanında yakmak, ısıyı ayarlamak ve söndürmek
2. Hidrofor ve benzeri araçları çalıştırmak
3. Ana taşınmazın ortak yerlerini ve tesislerini temiz bulundurmak, demirbaşlarını, araç ve gereçlerini, düzenli, bakımlı ve işler şekilde tutmak
4. Kendisine ayrılan konutu başka amaçlarla kullanmamak, konutu korumak, kendisinin veya ailesinden birisinin konuta vereceği zarar ve hasarları karşılamak
5. Yöneticinin talimatı çerçevesinde konutun güvenliğini sağlayıcı önlemleri almak
6. Belirlenen saatlerde servis hizmetlerini görmek, çöpleri toplamak, bahçe düzenlemesi ve bakımını yapmak
7. Verilen eğitimlere uygun davranmak ve koruyucu malzemeyi kullanmak
8. İş veya toplu iş sözleşmesinde belirlenen diğer görevleri yerine getirmek
Bu görevler dışında kapıcı ile yapılan sözleşmelerde tarafların hak ve yükümlülükleri ile görev ve sorumlulukları kanunların emredici kurallarına aykırı olmamak üzere taraflarca serbestçe ve farklı şekillerde belirlenebilir.
Talimatname kapıcının yükümlü olduğu görev ve sorumlulukları yerine getirirken, uygulamada dikkat etmesi gereken ve/veya bizzat kullandığı demirbaşlar, ortak alanlar, sarf malzemeler ya da diğer eşyalar ile ilgili kullanıma yönelik hususları açıklayan belgelerdir.
Hazırlanan talimatnamelerde kapıcının görev ve sorumlulukları kapsamında kullanması gereken demirbaşlar, ortak yerler ve diğer eşyalar ile ilgili dikkat edilmesi gereken hususlarda bilgilendirici, açık ve anlaşılır şekilde düzenlenmelidir. Örneğin temizlik talimatnamesinde ortak alanların temizliği esnasında dikkat edilmesi gereken hususlar ya da alınması gereken önlemler, kullanılacak malzemeler, gerekliyse kat maliklerinin uyarılması ile ilgili konular, temizlik saatleri, sarf malzemelerinin kullanılması sırasında miktar, ölçek ya da iş güvenliği ile ilgili dikkat edilmesi gerekenler açıkça yazılır. Talimatnamelerin kapıcılar tarafından okunduğuna ve oradaki bilgilere vakıf olduğuna yönetim tarafından da özen gösterilmesinde fayda vardır.