Bugün; tüm dünyada tarım, büyük bir tehlikeyle karşı karşıya. Ülkemizde yürütülen tarımsal faaliyetlerde yapılan bilinçsiz sulama yöntemleriyle topraklarımız, her geçen gün verimsizleşiyor. Yapmamız gereken ise kuşkusuz, toprağı verimli hale getirmek için çözüm üretmek. Bilmeliyiz ki iyi tarım yöntemleriyle toprağın yapısını yeniden inşa edebilir ve hasar gören biyoçeşitliliği onararak yeniden geri kazanabiliriz. İklim değişikliğinin etkilerini tersine çevirerek ve karbon ayak izimizi azaltarak suyumuzu da toprağımızı da koruyabiliriz. Tarım ve besicilik konularında yapılan yanlışları orta ve uzun vadede sürdüreceğimiz çalışmalarla tersine iyileştirebiliriz.
İyi tarım uygulamaları, bir ürünün tohumdan soframıza olan üretim ve pazarlama süreçlerinin tümünde karşımıza çıkan aşamalardaki yöntemlere göre belirlenir. Temelleri 1997’de Avrupa’da atılan ve 2007 yılında son halini alarak dünya ülkeleri tarafından tanınan GLOBALGAP ile insan sağlığını tehdit etmeyen tarımsal üretim faaliyetleri için atılması gereken standartlar belirlendi. Bu kapsamda; bu standartlara uyumlu tarımsal üretimlerde, sağlığımıza zararlı olan fiziksel ve kimyasal kalıntılar içermeyen ürünler bu sınıflandırmaya dahil edilebilir.
Tarımsal üretimlerde, GLOBALGAP standartlarının yanı sıra ürünün yetiştiği ülkenin mevzuat ve yönetmeliklerine de uyulması gerekir. Bu sürece dahil olan tüm aşamalarda kontrol ve denetim mekanizmaları uygulanır. Süreci belirlenen kriterlere uygun olan ürünler ise sertifikalandırır. Böylelikle, tarımsal ilaçlarla sağlıksız hale gelen toprağın organik yapısın koruyabilir ve toprağın karbondioksit seviyesini azaltabiliriz.
Bitkisel Üretimde İyi Tarım Uygulamaları Kriterleri
İyi tarım uygulaması kapsamında, çiftçilerin üretimlerini ve onları üretim sürecine ait tüm işlemleri belgeleme zorunlulukları bulunur. Üretim sürecine ait bu belgeleme işlemi, yapılacak kontroller için saklanır ve ihtiyaç duyulduğunda ilgili mercilerle paylaşılır. İyi tarım uygulamaları esnasında dikkat edilmesi gerekenler bazı unsurlar bulunur. Bu unsular aşağıdaki gibidir.
- Ürün çeşidi ve ürünün bulunduğu coğrafya kayıt altına alınır.
- Gübreleme ve ilaçlama zamanları kayıt altına alınır.
- Sulama zamanı, yöntemi ve miktarı kayıt altına alınır.
- Yapılan tüm uygulamaların uygulama nedeni belirtilir.
- Teknik izinler kayıt altına alınır.
- Kullanılan kimyasalın adı ve miktarı belirtilir.
- Uygulama aleti ve operatörün adı belirtilir.
- Uygulama ve hasat zamanlarının tarihleri ile bu iki tarih arasında olması gereken optimum süre belirtilir.
Biliyoruz ki iyi tarım sertifikası olan ürünlerin güvenirliği ancak kayıt altına alma ile mümkün olacak. Bunların yanı sıra üreticilerin tohum, fide, fidan gibi tüm üretim materyallerine ait belgeleri saklaması yerinde olacaktır. Hasat sonrasındaki işleme, paketleme, hijyen, ortam ısısı ve nem konuları da dikkat edilmesi gereken önemli unsurlar arasında sayılabilir.
Yaşam Alanlarımızda Dünyayı Nasıl Koruruz?
- Kimyasal ilaçlar planlı ve kontrollü kullanılabilir. Bu sayede, kimyasalların oluşturacağı zararlar minimize edilir.
- Planlı ilaçlama ve gübreleme ile toprağımız uzun vadede verimli kullanılabilecek ve tarımsal faaliyetlere elverişli olarak korunabilir.
- Kimyasalların biyoçeşitliliğe olan olumsuz etkileri azaltılır.
- Kimyasalların bilinçli kullanılması, daha az oranda sera gazı salınımı sağlar.