Apsiyon Yeşil'in bu yazısında Birleşmiş Milletler’in belirlediği 17 Küresel Amaç’ın on dördüncüsü olan Sudaki Yaşamı’nı ele alacağız. Bu amaç; okyanusların, denizlerin ve deniz kaynaklarının korunmasını ve sürdürülebilir şekilde kullanılmasını hedefliyor.
• Denizler gıda, ilaç, biyoyakıt ve diğer ürünler başta olmak üzere ana doğal kaynaklara ulaşmamızı sağlar.
• Denizlerin sağlığını korumak iklim değişikliğinin etkilerinin azaltılmasını ve adaptasyonu kolaylaştırır.
• Atıkların ve kirliliğin doğa tarafından temizlenmesini sağlar, fırtınaların şiddetini önleyici tampon görevi yapar.
• Balıkçılığın artması gibi sonuçları sayesinde yoksullukla mücadele alanındaki çalışmalara katkı sağlar.
• Kadınların küçük işletmelerde daha fazla istihdam imkanı bulmaları nedeniyle toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanmasına da yardımcı olur.
• İnsanların bedensel ve ruhsal sağlığına olumlu etkisi bulunur.
• Turizm ve dinlenme için ideal mekanlardır.
• Tek hücreli organizmalardan dünya üzerindeki en büyük canlı olan mavi balinaya kadar birçok yaşama ve canlıya ev sahipliği yapar.
14.1. 2025’e kadar özellikle karasal kökenli faaliyetlerden kaynaklanan, deniz çöpü ve gıda atıklarının dökülmesinden kaynaklanan su kirliliği de dahil deniz kirliliğinin tüm biçimlerinin önlenmesi ve önemli ölçüde azaltılması
14.1.1. Kıyı ötrofikasyon (sudaki azot ve fosfatın artması) İndeksi ve yüzen plastik enkaz yoğunluğu
14.2. 2020’ye kadar önemli olumsuz etkilerden kaçınmak için dayanıklılığın güçlendirilmesi de dahil olmak üzere deniz ve kıyı ekosistemlerinin sürdürülebilir biçimde yönetilmesi ve korunması ve sağlıklı ve üretken okyanuslara sahip olmak adına okyanusların eski haline döndürülmesi için harekete geçilmesi
14.2.1. Ekosistem tabanlı yaklaşımlar kullanılarak yönetilen ulusal ayrıcalıklı ekonomik bölgelerin oranı
14.3. Her düzeyde geliştirilmiş bilimsel iş birliği aracılığıyla okyanus asitlenmesinin etkilerinin ele alınması ve en aza indirgenmesi
14.3.1. Ölçümünde anlaşılan temsili örnekleme istasyonları takımının ortalama deniz asit derecesi (pH)
14.4. 2020’ye kadar balık stoklarını mümkün olan en kısa zamanda eski durumuna getirmek ya da en azından biyolojik karakteristiklerine göre maksimum sürdürülebilir ürünü verecek seviyelere ulaştırmak için balık hasadının etkin bir biçimde düzenlenmesi, aşırı avlanma, yasa dışı, bildirilmeyen ve düzenlemesiz balıkçılığın ve doğaya zararlı balıkçılık uygulamalarının sona erdirilmesi ve bilime dayalı yönetim planlarının uygulanması
14.4.1. Biyolojik sürdürülebilir seviyelerdeki balık stoklarının oranı
14.5. 2020’ye kadar kıyı ve deniz alanlarının en az yüzde 10’unun ulusal ve uluslararası hukuka uygun biçimde ve mevcut en güncel bilimsel bilgilere dayanarak korunması
14.5.1. Deniz alanlarıyla ilgili olarak korunan alanların kapsamı
14.6. Gelişmekte olan ve en az gelişmiş ülkelere özel ve farklı muamele ilkesinin Dünya Ticaret Örgütü balıkçılık teşvikleri müzakerelerinin ayrılmaz bir parçasını oluşturduğunu yeniden teyit ederek 2020’ye kadar kapasite aşımı ve aşırı avlanmaya katkıda bulunan balıkçılık teşviklerinin bazı türlerinin yasaklanması, yasa dışı, bildirilmeyen ve düzenlemesiz balıkçılığa katkıda bulunan teşviklerin ortadan kaldırılması ve bu tür yeni teşviklerin uygulamaya konmasından kaçınılması
14.6.1. Ülkelerin; yasa dışı, bildirilmemiş ve düzenlemesiz balıkçılıkla mücadele edilmesini amaçlayan uluslararası belgelerin uygulanması konusundaki ilerlemesi
14.7. 2030’a kadar balıkçılık, su ürünleri yetiştiriciliği ve turizmin sürdürülebilir yönetimi yoluyla deniz kaynaklarının sürdürülebilir kullanımından elde edilerek gelişmekte olan küçük ada devletlerine ve en az gelişmiş ülkelere sunulan ekonomik yararların artırılması
14.7.1. Gelişmekte olan küçük ada ülkeleri, az gelişmiş ülkeler ve tüm ülkelerdeki GSYH'nın bir yüzdesi olarak sürdürülebilir balıkçılık
14.a Okyanus sağlığını geliştirmek ve deniz biyoçeşitliliğinin özellikle gelişmekte olan küçük ada devletleri ve en az gelişmiş ülkeler olmak üzere gelişmekte olan ülkelerin kalkınmasına sağladığı katkıyı artırmak için, Deniz Teknolojisi Transferine İlişkin Hükümetlerarası Oşinografi Komisyonu Kriterleri ve Rehberleri’ni göz önünde bulundurarak bilimsel bilginin artırılması, araştırma kapasitesinin geliştirilmesi ve deniz teknolojisinin transfer edilmesi
14.a.1. Deniz teknolojisi alanında araştırmaya ayrılan toplam araştırma bütçesinin oranı
14.b Küçük çaplı balıkçıların deniz kaynaklarına ve piyasalarına erişimlerinin sağlanması
14.b.1. Küçük ölçekli balıkçıların erişim haklarını koruyan ve tanıyan yasal/düzenleyici/politik/kurumsal çerçevenin uygulanması konusunda ülkelerin ilerlemesi
14.c “İstediğimiz Gelecek” başlıklı konferans çıktısının 158. fıkrasında hatırlatıldığı üzere, okyanusların ve kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir kullanımı için yasal bir çerçeve oluşturan Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi’nde belirtildiği gibi, uluslararası hukukun uygulanmasının sağlanmasıyla okyanusların ve kaynaklarının korunmasının ve sürdürülebilir kullanımının geliştirilmesi
14.c.1. Okyanusların ve kaynaklarının sürdürülebilir kullanımı ve korunması için, Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi’nde yansıtıldığı gibi uluslararası hukuku, okyanuslarla ilişkili belgeler, kurumsal çerçeveler, yasa ve politikalar aracılığıyla uygulayan, kabul eden ve ilerleme kaydettiğini onaylayan ülkelerin sayısı
Plastik Atığa Son!
Bu amacın hedeflerini gerçekleştirebilmek için bizim de yapabileceğimiz bazı şeyler bulunuyor. Bunları sizin için sıraladık. Farkındalığınız ve verdiğiniz destek için şimdiden teşekkür ederiz.
- Devlet olarak gerekli önlemleri alabiliriz.
- Uluslararası iş birliklerine destek verebiliriz.
- Toplum olarak ulusal ve uluslararası sorumluluklarımızın gerekliliklerine dikkat edebiliriz.
- Biyoçeşitlilik konusunda farkındalık kazanarak denizlerimizi temiz tutmaya özen gösterebiliriz.
- Bireysel araçlarımız yerine toplu taşıma araçlarını kullanarak karbon ayak izimizi azaltabiliriz.
- Plastik kullanımlarımızı azaltabiliriz.
- Bir etkinlik olarak küçük gruplar halinde sahillerimizi ziyaret edebilir, kıyılarımızı temizleyebiliriz.
- Sudaki yaşamın ne kadar önemli olduğunu ve denizlerimizi neden korumamız gerektiğini herkese anlatabiliriz.
Kaynak: https://www.kureselamaclar.org/amaclar/sudaki-yasam/