Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik’in Uygulanmasında Bilinmesi Gerekenler

Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik 19.12.2007 tarihinde 26735 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanmıştır. Yazımızın sonraki bölümünde “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik” “BYKHY” olarak anılacaktır. “BYKHY”’ninin uygulanmasından “BYKHY” 124. Maddesinin ilk fıkrasına göre; 

1. Kamu ve özel kurum ve kuruluş ise en büyük amir, 
2. Diğer bina, tesis ve işletmelerde (Kat mülkiyetine tabi olan binalarda dahil) ise bina sahibi veya iş yeri sahibi, yöneticisi, site yöneticileri veya amiri ya da varsa bunların yazılı olarak sorumluluklarını devrettiği bina yetkilisi, 
3. Yönetici bulunmadığı durumlarda direkt olarak tüm bina malikleri sorumlu ve mükelleftirler. 

Aşağıdaki hususlarda gerekli harcamaların yapılması, işletme projesinden veya fazlasından karşılamayanlar için bütçe yapılması, kat maliklerine ilan edilmesi Kat Mülkiyeti Kanunu'nun 35. maddesinin b, d, g, h fıkraları gereği yöneticinin görevi ve sorumluluğundadır. 

Apartman ve Site Yöneticilerinin Binaların Yangından Korunması İçin Sorumlulukları Nelerdir? 

Yazımızın bu bölümünde site ve apartman yöneticilerin yangın ile ilgili sorumluluklarını kısa ve öz şekilde maddeler halinde sayacağız. İlerleyen dönemlerde her bir sorumluluk ile ilgili detayları Apsiyon Blog’da ve Apsiyon YouTube hesabında yayınlayacağız. Unutmayalım ki aşağıdaki tüm sorumluklar bir apartman veya (toplu yapıda) sitede yönetim olması halinde apartman veya toplu yapı (site) yöneticisine varsa yönetim kuruluna aittir. Bir apartmanda veya sitede yönetici ya da yönetim kurulu olmaması halinde ise aşağıda sayılmış tüm sorumluluklar; apartman / sitelerdeki konut/iş yeri sahiplerine (kat maliklerine) aittir.

1. Yangın güvenliğinin sağlanması, itfaiyeye yardım ve yasaklar ile ilgili hususların uygulanması (“BYKHY” 7. madde, Genel Sorumluluklar ve Yasaklar)
2. Yangın güvenlik hollerinin kullanmaya uygun şekilde boş bulundurulması ve kaçış merdivenlerinin kullanıma uygun şekilde boş bulundurulması (“BYKHY” 38. madde, Kaçış Merdivenleri)
3. Binaların yangın bakımından kritik özellikler gösteren kazan daireleri, yakıt depoları, sobalar ve bacalar, sığınaklar, otoparklar, mutfaklar, çatılar, asansörler, yıldırımdan korunma tesisatı, transformatör ve jeneratör gibi kısımlarda alınması gereken tedbirler ile bu yerlere yanıcı madde atılması veya depolanması yasak olduğundan bu yerlerin belirli aralıklarla temizlenmesi (“BYKHY” 53. madde, Bina Bölümlerine ve Tesislerine İlişkin Düzenlemeler)
4. Sıvı ve katı yakıtlı kazanların bacalarının altında bir kurum temizleme menfezi bulunmasından ve yılda en az iki defa yetkili kişilere temizlettirilmesi (bacaların temizliği) (“BYKHY” 58. madde, Soba ve Bacalar)
5. Çatı giriş kapısının devamlı kapalı ve kilitli tutulması, çatıya bina sahibi, yöneticisi veya bina yetkilisinin izni ile çıkılmasının kontrolü, çatı aralarının periyodik olarak temizlenmesi, çatılarda parlayıcı ve patlayıcı madde bulundurulmaması (“BYKHY” 61. madde, Çatılar)

Apartman / Site Ortak Alan Sigortası Nedir?
6.Asansörler ve Acil Durum asansörlerinde alınması gereken tedbirlerin alınması (“BYKHY” 62. madde, Asansörler, 63. Madde Acil Durum Asansörü)
7. Binalarda kurulacak elektrik tesisatının, kaçış yolları aydınlatmasının ve yangın algılama ve uyarı sistemlerinin tasarımı ve uygulaması, ruhsat veren idarenin kontrol ve onayına tabidir. Kurulu olan sistemlerin ve cihazların periyodik kontrolü, test ve bakımlarından yönetici sorumludur (“BYKHY” 67. madde, Elektrik Tesisatı ve Sistemleri)
8. Yönetmelikte öngörülen acil aydınlatma, yönlendirme ve yangın algılama ve uyarı sistemlerinin sorumluluğu altında, ilgili standartlarda belirtilen sistemin gerektirdiği periyodik kontrole, teste ve bakıma tabi tutulması (“BYKHY” 84. madde, Periyodik Testler, Bakım ve Denetim)
9. Binalarda kurulacak söndürme sistemlerinin tasarımı ve uygulaması, yetkili merci tarafından kontrol edilir ve onaylanır. Kurulmuş olan Yangın Söndürme Sistemlerinin Periyodik kontrol, test ve bakım gerektiren sistemlerin ve cihazların kontrolü ile testi ve bakımından yönetici sorumludur.  (“BYKHY” 90. madde, Yangın Söndürme Sistemleri)
Binaların Yangın Tüpü Kontrolleri ve Bakımları
10. Binalarda bulunan yangın dolaplarının ve hortum makara sistemlerinin TS EN 671-3 standardında belirtilen periyodik bakımlarını yapılması (“BYKHY” 93. madde, Yangın pompaları)
11. Yönetmelikte öngörülen yangın söndürme sistemlerinin sorumluluğu altında, ilgili standartlarda belirtilen sistemin gerektirdiği periyodik kontrole, teste ve bakıma tabi tutulması (“BYKHY” 100. madde, Yangın pompaları)
12. Yapı, bina, tesis ve işletmelerde yangın güvenliğinin sağlanması ile çalışma saatleri içinde görevli sayısına ve binadaki en büyük amirin takdirine göre, binanın her katı, bölümü veya tamamı için görevliler arasından yangın güvenliği sorumlusu seçilmesi, sorumlunun, çalışma saatinin başlangıcından bitimine kadar sorumlu olduğu bölümde, yangına karşı korunma önlemlerini kontrol etmek ve aldırmakla yükümlülüğünün denetlenmesi,  yangın sorumlusu belirlenmediği taktirde bizzat bu sorumluluğun üstlenilmesi (“BYKHY” 124. madde, Yangın Güvenliği Sorumluluğu, 125. madde, Yangın Güvenliği Sorumlusunun Belirlenmesi)
13. Yapı yüksekliği 30.50 metreden fazla olan konut binaları ile içinde 50 kişiden fazla insan bulunan konut dışı her türlü yapıda, binada, tesiste, işletmede ve içinde 200’den fazla kişinin barındığı sitelerde aşağıdaki acil durum ekipleri oluşturulması,

a) Söndürme ekibi,
b) Kurtarma ekibi,
c) Koruma ekibi,
d) İlk yardım ekibi. (“BYKHY” 126. madde, Ekiplerin kuruluşu)

14. ö) Bir üst maddede belirtilenler dışındaki yapı, bina, tesis ve işletmelerde ( Yapı yüksekliği 30.50 metreden daha az olan konut binaları ile içinde 50 kişiden az insan bulunan konut dışı her türlü yapıda, binada, tesiste, işletmede ve içinde 200’den az kişinin barındığı sitelerde) ise; kendisinin uygun göreceği tedbirlerin alınması, (“BYKHY” 126. madde, Ekiplerin kuruluşu)

Apsiyon Sigorta ile Değerini Bilin, Önlem Alın, Koruyun
15. Ekiplerin, yapılarda meydana gelecek yangınlara müdahale etmeleri ve kurtarma işlemlerini yürütmelerinde kullanmaları için gereken malzemeleri bulundurmak zorunluğu (Yapının büyüklüğüne, kullanım amacına, mevcut koruma sistemlerine ve oluşturulan ekip özelliklerine göre, mahalli itfaiye teşkilatı ve sivil savunma müdürlüğünün görüşü alınarak, gerekli ise gaz maskesi, teneffüs cihazı, yedek hortum, lans, hidrant anahtarı ve benzeri malzemelerin bulundurulması, bulundurulacak malzemelerin, itfaiye teşkilatında kullanılan malzemelere uygun olması, araç-gereç ve malzemenin bakımı ve korunması, iç düzenlemeyi  uygulamakla görevli amirin sorumluluğu altında görevliler tarafından yapılması) (“BYKHY” 128. madde, Ekiplerin Çalışma Esasları)
16. Yangından haberdar olması durumunda en seri şekilde görev başına gelip, söndürme, kurtarma, koruma ve ilk yardım işlerini yürütme zorunluluğu (Yönetmeliğe göre bina sahibi, yöneticisi, amiri ile acil durum ekipleri en seri şekilde görev başına gelip, söndürme, kurtarma, koruma ve ilk yardım işlerini yürütmek zorundadır. (“BYKHY” 128. madde, Ekiplerin Çalışma Esasları)
17. Sorumluluğunda yangından korunma, yangının söndürülmesi, can ve mal kurtarma, ilk yardım faaliyetleri, itfaiye ile iş birliği ve organizasyon sağlanması konularında, mahalli itfaiye ve sivil savunma teşkilatlarından yararlanılarak kendisinin ve varsa acil durum ekiplerinin personelinin, amirinin eğitilmesinden ve yapılan tatbikatlar ile bilgi ve becerileri artırılması, (Ekip personeli ile binadaki diğer görevliler, yangın söndürme alet ve malzemelerinin nasıl kullanılacağı ve en kısa zamanda itfaiyeye nasıl ulaşılacağı konularında tatbiki eğitimden geçirilir. Binada senede en az 1 kez söndürme ve tahliye tatbikatı yapılır.) (“BYKHY” 129. madde, Genel Eğitim)
18. Yönetmelik hükümlerinin uygulanıp uygulanmadığı denetlenir, bu denetlemeler ile ilgili sorumluluklar yöneticiye aittir. (Özel yapı, bina, tesis ve işletmeler, mahalli itfaiye teşkilatı ile bunların bağlı veya ilgili olduğu bakanlık ve kamu kurum ve kuruluşlarının müfettişi, kontrolör veya denetim elemanları tarafından denetlenir. Bina sahibi, yöneticisi ve sorumluları denetim elemanlarınca binaların arzu edilen bütün bölümlerini ve teçhizatını göstermek, istenilen bilgi ve belgeleri vermek zorundadır. Denetim sonunda eksik bulunan ve giderilmesi istenilen aksaklıklar ile talep edilen önlemlerin öngörülen uygun süre içerisinde ilgililerce yerine getirilmesi mecburidir.) (“BYKHY” 131. madde, Denetim)
19. Yangınla mücadele için gerekli giderler bina sahibi, kat mülkiyetine tabi binalarda kat malikleri ve bina yöneticileri, diğer özel kurum ve kuruluşlarda işyeri sahipleri tarafından, tüzel kişiliklerde ise ana sermayeden karşılanması gerektiğinden bu giderlerin toplanması, binaların yangından korunması için sarf olunması gerekli olan bu ödeneklerin başka bir amaçla kullanılmaması yöneticinin sorumluluğundadır. (“BYKHY” 133. madde, Ödenek)
20. Yangın önleme ve söndürme konusundaki iç düzenlemelerin yürütülmesi (“BYKHY” 136. madde, İç Düzenlemelerin Hazırlanması)
21. 19/12/2007 tarihinden önce yapı ruhsatı başvuru dilekçesi eki yapı projeleri ilgili idaresince onaylanmış olan yapı, bina, tesis ve işletmeler mevcut yapı olarak kabul edildiğinden, mevcut binalar için yangına karşı alınması gereken tedbirlerin 1 yıl içinde yerine getirilmesi (bu süre dolmuş olup son tarih 19/12/2008’di.  Bu süre içerisinde, alınacak tedbirlerin gerekli kıldığı tesisatın yapımına başlanılmış ise, yapım süresine bağlı olarak ilgili idare tarafından 1 yılı aşmamak üzere yapım süresi tanınabilir.) (“BYKHY” Geçici Madde 1, Mevcut Binalar Hakkında Alınacak Tedbirler İle İlgili Yapım Süresi)
22. “BYKHY”’nin (bu yönetmeliğin) 138. maddesinin beşinci fıkrasında belirtilen mevcut binalar için alınması gereken tedbirler, bina sahibi ve yöneticisi ile kurum amirleri tarafından 31/12/2023 tarihine kadar yerine getirilir. Ruhsat vermeye yetkili idarelerce bu tedbirlerin uygulanıp uygulanmadığı denetlenir. Bu süre içerisinde, alınacak tedbirlerin gerekli kıldığı imalat veya tesisatın yapımına başlanılmış ise yapım süresine bağlı olarak ilgili idare tarafından 1 yılı aşmamak üzere yapım süresi tanınabilir. (“BYKHY” Geçici Madde 3, Mevcut Binalar Hakkında Alınacak Tedbirler İle İlgili Yapım Süresi)
23. Yöneticilerin yapılarda “doğal gaz kullanım esaslarına” uyulmasını sağlamaları gerekir. Bağımsız bölümlerde gazlı cihazların (bireysel kombilerin) periyodik kontrolünün bağımsız bölüm malik veya kiracıları tarafından yaptırılmasının sağlanması, eski tip ortak baca sistemlerinde doğal gaz bacalarının temizliğinin sağlanması gerekir. Yine merkezi sistem ısıtma ve sıcak su sistemlerinde kullanılan gazlı cihazların (kazanların, kombilerin) periyodik kontrolü ve bacalarının temizliği yöneticinin sorumluluğundadır. 2005 yılından itibaren yapılan doğal gaz tesisatlarında bina girişlerine deprem vanası kullanılması zorunluluğu getirilmiştir. 2002 yılı ve sonrasında yapılan yeni binalarda, doğal gaz tadilatı yapılan tesisatlara deprem vanası konulması zorunlu hale getirilmiştir. Yapı yüksekliği 21,5 metre olan 7 katlı binalarda gaz kesme vanaları bina girişindedir.  Gerek bağımsız bölüm girişlerinde, gerek ortak alanlarda gerekse bina girişlerinde bulunan gaz kesme vanalarının yerlerinin bilinmesi ve binada yaşayanlara öğretilmesi yöneticinin sorumluluğundadır.
LPG Kullanan Araçların, Apartman ve Sitelerin Kapalı Otoparklarına Girişi Yasak Mıdır?
Binaların Yangından Korunması Yönetmeliği

İnceleme Önerisi: Binaların Yangından Korunması Yönetmeliği

Belediye İtfaiye Teşkilatlarının Binaların Yangından Korunması İçin Sorumlulukları Nelerdir? 

Yazımızın bu bölümünde Büyükşehir, İl ve İlçelerde İtfaiye Teşkilatları ile Denetim ve Önleme Şube Müdürlüklerinin Görev, Yetki, Sorumluluklarından bahsedeceğiz. 10.04.2014 tarih ve 28968 Sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmeliğin 12. Maddesi gereği yapılan Norm Kadro Standartları Cetvelindeki değişiklikler doğrultusunda ve 6360 sayılı Kanununun 6. Maddesiyle değiştirilen 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 5. Maddesi gereği, Büyükşehir Belediye sınırlarının il mülki sınırı olarak değiştirilmesi sonucu görev alanının genişlemesi ve norm kadroda meydana gelen artışlar sonucu 5216 Sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 21. Maddesi uyarınca ve 30.04.2014 tarih ve 05.394 Sayılı Meclis Kararı ile, İtfaiye Dairesi Başkanlığı bünyesinde İtfaiye Denetim ve Önleme Şube Müdürlükleri kurulmuştur. 

İtfaiye Denetim ve Önleme Şube Müdürlüklerinin görev, yetki ve sorumlulukları:

a) Büyükşehir, il, ilçe belediyeleri sınırları içinde meydana gelebilecek yangın vakalarının en aza indirilmesi ile ilgili yangın önlemlerinin alınmasını sağlamak.
b) Konut veya işyerlerinde herhangi bir nedenle ortaya çıkan yangınların can ve mal kaybına yol açmadan söndürülmesini sağlayacak yangın söndürme tesisatlarının yapılmasını sağlamak.
c) Konutlarda veya iş yerlerinin çalışma ruhsatı veya izinlendirilmelerinde istenen yangın tedbirlerinin alınması veya itfaiye uygunluk raporu verilmesi ile ilgili iş ve işlemleri yapmak, yangın önleme ve söndürme tedbirlerinin alınmadığı konut veya iş yerlerini yasal işlem uygulamak üzere ilgili kurum/kuruluşa bildirmek. 
ç) Her türlü yapı, bina, tesis ve işletmenin projelendirilmesi, yapımı, işletimi, kullanımı veya faaliyeti süreçlerinde yangın önleme ve söndürme tedbirleri ile ilgili inceleme, denetleme ve görüş bildirilmesi kapsamındaki her türlü iş ve işlemi yerine getirmek.
d) İmar planlarına göre parlayıcı, patlayıcı ve yanıcı madde depolama yerlerinin belirlenmesinde ve mevcut depoların denetlenmesinde teknik destek sağlamak.
e) Müdürlüğün görev alanı dahilinde ilgili mevzuat hükümlerine aykırılık teşkil eden hususlarla ilgili olarak idari ve hukuki süreçlere esas teşkil edecek her türlü bilgi, belge ve dokümanı hazırlamak.
f) Yangın önleme ve söndürme tedbirleri kapsamında her türlü ölçme, araştırma, inceleme ve değerlendirme faaliyetlerini yürütmek, gerektiğinde danışmanlık hizmeti satın almak.

Eğitim Önerisi: e-Devlet Kayıtlı Site Yöneticiliği Online (Senkron-Canlı) Eğitim Programı

Apsiyon Akademi’yi Tanıyalım 

Belediye İtfaiye Teşkilatlarının Uygunluk Takip Sistemi Kurmuş Olması 

İtfaiye Uygunluk Raporu ile ilgili iş ve işlemlerin, başvuru sahibinin, merkez hizmet binasına veya diğer bölge birimlerine gelmeden bağlı olduğu ilçe belediyede yapabilmesi amacıyla kurulan sistemler, İtfaiye Raporu/Yangın tedbirleri görüşlerinin elektronik ortamda düzenlenmesi, paylaşılması ve depolanmasını sağlamaktadır.