Bina Kimlik Sistemi (BKS) Nedir?

Okurlarımızdan, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hayata geçirilecek yeni bir sistem olan "Bina Kimlik Sistemi"nin ne olduğu ve neye yarayacağı konusunda sorular gelmektedir.

Yeni Bir Sistem: Bina Kimlik Sistemi (BKS) Nedir?

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, TBMM Depremlere Karşı Alınabilecek Önlemleri Araştırma Komisyonu'nun yaptığı açıklamalara göre, yeni düzenleme ile getirilecek Bina Kimlik Sistemi ile (BKS), anagayrimenkulün fiziki yapısında gerçekleştirilen aykırılıkların önüne geçilmesi, bodrumu kata çevirme, ilave kat çıkılması, kolon kesilmesi gibi hukuka ve anagayrimenkulün inşaat dinamiğine karşı yapılan aykırılıkların engellenmesi ile binaların periyodik olarak denetimi sağlanacağı açıklanmıştır.

Bina Kimlik Sistemi Uygulaması Nasıl Olacak?

Anagayrimenkulde teknolojik bir levha halinde yer alacak kimlik belgesi ve belgenin bina üzerinde montajının yapılmasına ilişkin uygulamanın projesi, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürlüğü çalışmaları sonucunda ortaya çıkmıştır. Yapılara kimlik belgesi verilmesi niteliğinde olan Bina Kimlik Sistemi ile her yapıya sertifika niteliğinde QR kodlu ve RFID çipli elektronik etiket verileceği belirtilmiştir. Teknolojik bir levha halinde binaya monte edilecek bu belge sayesinde, o anagayrimenkulde kullanılan yapı malzemelerin, inşasında yapılan denetimlerin ve zemin bilgilerinin de içerisinde yer aldığı tüm verilerin görülebileceği ve bu verilerin her vatandaşın e-Devlet üzerinden ulaşabileceği bir kaynak haline getirilmesi sağlanacağı amaçlanmıştır.

Özellikle deprem gibi doğal afet yaşandığında, binada yer alan etiketlerdeki bilgilere “RFID okuyucu” vasıtasıyla uzaktan erişilebilecek ve böylece bina kat planları, yapının genel verileri ve yapıda ikamet eden kat sakinlerinin bilgilerine gibi kısa zamanda erişilmesi çoğu zaman hayati önem arz etmekte olup, bu bilgilere anında ulaşılabilecektir. Ayrıca, binaların 3 boyutlu görselleri sistemde yer alacak ve böylece, beş yılda bir yapılacak denetimlerde ilave kat çıkma, kolon kesme, bodrumu kata çevirme, sığınağı depo-dükkan gibi kullanma gibi aykırılıklar tespit edilip, bunların engellenmesi sağlanacaktır.

Bağımsız Bölümlerin Alımında veya Kiralanmasında Yaşanan Mağduriyetler Giderilecektir

En önemli özelliklerinden birisi de, bağımsız bölümlerin alımı veya kiralanması sırasında, anagayrimenkulde kullanılan tüm malzeme bilgileri ve proje bilgilerine ulaşma imkanı vermesidir. Uygulamada, bir bağımsız bölüm alındığı sırada tapu, belediye ve diğer kurumlardan bilgi toplanmaya çalışılmakta, binanın hangi yılda yapıldığı, kaydında başka bir kısıtlama vs. olup olmadığı, yönetim planı gibi konular araştırılmaktadır. Araştırma yapılmaması halinde ise çoğu zaman ciddi mağduriyetlerin yaşanmaktadır. Örneğin, müteahhit firma ile anlaşma yapıldığı, kısa zaman sonra kentsel dönüşüm nedeniyle binanın yıkılacağı bilgisi verilmeden bir daire kiralayan kişiler oldukça fazladır. Bu sistemde kiracı ilgili QR barkodu okutarak binanın ne aşamada olup olmadığını, herhangi bir yıkım kararının mevcut olup olmadığını öğrenebilecektir. Böylece hasarlı binaların kötü niyetli olarak kiraya verilmesi durumu ortadan kalkacaktır. Sistemde o yapının kullanım kılavuzunun da yer alacağı bilgisi verilmiştir. Umarız, tapuda herkesin inceleyebildiği yönetim planı dahi bu sisteme yüklenir. Yukarıda açıklamaya çalıştığımız Bina Kimlik Sistemi uygulamasının, Türkiye çapında tüm illerde eş zamanlı olacak şekilde tüm yapı stokuna 2021 yılı itibariyle uygulanacağı bilgisi Bakanlıkça verilmiştir.

Apsiyon Olarak Yeni Uygulanacak Bina Kimlik Sistemi (BKS) için Önerilerimiz Nelerdir ?

Bina Kimlik Sistemi (BKS) Bir UAVT Kodu Mudur?

Hayır değildir. UAVT kodu (Ulusal Adres Veri Tabanı) (Eski adı NVI Kodu) Türkiye sınırları içerisinde taşınmazlara verilen 10 haneli numaralandırma bilgisidir. Oturduğunuz evin veya çalıştığınız işyerinin bir kapı numarası bir de tekil UAVT kodu bulunmaktadır. Bu kod ile taşınmazlar tanınmaktadır.

UAVT kodu şu anda güncel olarak https://adres.nvi.gov.tr/VatandasIslemleri/AdresSorgu adresinden sorgulabilmektedir. Sorgulamada xxx “Numarataj Bilgileri” bölümündeki “Kimlik No” Numaraj Kodudur.

UAVT kodu aslında bina kodu değil, bağımsız bölüm kodudur. Bağımsız bölüm ile ilgili iş ve işlemlerde kullanılmaktadır. Örneğin Doğal Afet Sigortaları Kurumu tarafından düzenlenen DASK sigortasında posta adresi değil, UAVT kodu dikkate alınmaktadır. Yine UAVT kodunun bağımsız bölümlerin su, elektrik ve doğal gaz işletmeleri ile yapılan sözleşmeler açısından önemli olduğu ve kurumların UAVT kodu’nu sistemleri ile entegre etmesinin önemi vardır.

Bina Kimlik Sistemi (BKS) Bir Numarataj Kodu Mudur?

Hayır değildir. Numarataj kodu aynı UAVT kodu gibi şu anda güncel olarak https://adres.nvi.gov.tr/VatandasIslemleri/AdresSorgu adresinden sorgulanabilmektedir. Sorgulamada “Numarataj Bilgileri” bölümündeki “Kimlik No” Numaraj Kodudur. Numarataj kodu aynı taşınmaz yapısında (taşınmazı , yapı bloğu ve apartman olarak düşünebiliriz) farklı girişler var ise veya bir bağımsız bölümün kapısı yol üzerinde ise (dükkan gibi) bu girişlerin her birinin Numarataj Kodları farklıdır.

Bina Kimlik Sistemi (BKS) Tapu Müdürlüklerince Kayıt Altına Alınacak Mıdır?

Tapu sicillerinde her taşınmazın (taşınmazı, yapı bloğu ve apartman olarak düşünebiliriz) bir “Taşınmaz Numarası” vardır. Bu taşınmaz numarasına https://parselsorgu.tkgm.gov.tr/ sayfasından ulaşabilirsiniz. Bina Kimlik Sistemi (BKS) numarası aslında bu “taşınmaz numarası”dır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Bina Kimlik Sistemi (BKS) ve Taşınmaz Numarası’nı senkronize edecektir.