Apartman ve Sitelerin Ödenmeyen Vergilerinden Yöneticiler Sorumlu Mudur?

Profesyonel apartman ve site yöneticiliği yapan gerçek ve tüzel kişiler başta olmak üzere, pek çok yönetici yaptıkları yönetim işinin sonucunda ne gibi vergisel sorumlulukları olduğu hususunu sıkça tarafımıza sormaktadır. Bu vesile ile konuyla ilgili pek çok kişiye faydalı olması amacıyla Apsiyon Blog'un bu yazısında söz konusu hususa temel olarak yer vermeye karar verdik.

Apartman ve Site Yöneticilerinin Vergi Kanunları Karşısındaki Durumu

Öncelikle olaya Kat Mülkiyeti Kanunu (KMK) açısından bakılmasında fayda vardır. KMK’nın 38. maddesi uyarınca apartman ve site yöneticileri, kat maliklerine karşı aynen bir “vekil” gibi sorumludur. Borçlar Kanunu gereği vekil, üstlendiği iş ve hizmetleri, vekâlet verenin haklı menfaatlerini gözeterek, sadakat ve özenle yürütmekle yükümlüdür (m.506).

Gerek yargı kararlarında gerekse bilimsel görüşler çerçevesinde apartman ve sitelerin tüzel kişilikleri bulunmamaktadır. “Vekil” konumunda olan yönetici vergi kanunları karşısında “kanuni temsilci” konumuna geçer. Bunun yasal dayanağı ise Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) 10. maddesidir. Söz konusu maddenin başlığı “Kanuni Temsilcilerin Ödevi” başlığını taşımaktadır. Söz konusu maddeye göre “… tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları halinde bunlara düşen ödevler kanuni temsilcileri, tüzel kişiliği olmayan teşekkülleri idare edenler ve varsa bunların temsilcileri tarafından yerine getirilir. ...bu ödevleri yerine getirmemeleri yüzünden mükelleflerin veya vergi sorumlularının varlığından tamamen veya kısmen alınamayan vergi ve buna bağlı alacaklar, kanunî ödevleri yerine getirmeyenlerin varlıklarından alınır”.

Bu düzenleme uyarınca apartman ve site yönetimleri tarafından yerine getirilmesi gereken (beyanname verme, bildirim yapma, belge düzenleme gibi) ödevlerin yerine getirilmemesi nedeniyle vergi ve vergilere bağlı alacaklar apartman ve sitelerden (kat maliklerinden) tahsil edilemediğinde, kanuni temsilci konumundaki yöneticilerden alınabileceğini göstermektedir. Şunu da ekleyelim ki yöneticiler bu suretle ödedikleri vergiler için asıl mükelleflere, yani apartman ve siteye (kat maliklerine) rücu haklarını kullanabilirler. Bu durum sadece vergilerde değil, tüm kamu alacakları için de geçerlidir.

VUK’daki düzenleme dışında yöneticileri ilgilendiren bir başka kanun ise Amme Alacakları Tahsil Usulü Hakkındaki Kanun’un (AATUHK) mükerrer 35.maddesidir. Söz konusu madde uyarınca “…tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin mal varlığından tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacakları, kanuni temsilcilerin ve tüzel kişiliği olmayan teşekkülü idare edenlerin şahsi mal varlıklarından … tahsil edilir”. Bu düzenleme uyarınca vergi dışındaki diğer tüm kamu alacakları için de yöneticilerin sorumluluğu olduğu anlaşılmaktadır. Apartman ve sitelerden (kat maliklerinden) tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan kamu alacakları yöneticilerden tahsil edilebilecektir. Bu tür durumlarda da yöneticiler bu suretle ödedikleri vergiler için asıl mükelleflere, yani apartman ve siteye (kat maliklerine) rücu edebilirler. Uygulamada her ne kadar bu durumda olabilme ihtimali düşük olsa da bu sorumlulukların bilincinde olmakta fayda vardır.

Apartman ve Site Yönetimlerine Vergi Denetimi